विशेष गरि सम्पूर्ण केटिहरुको लागि एउटा दुखको खबर !! बजारमा र टि . वि . मा देखिने विभिन्न क्रिम, साबुन , फेसियल जसले केहि दिनमै अनुहार गोरी बनयिदिने दाबी गर्नेहरु एदी तपैले प्रयोग गर्रख्नु भएको हुनुहुन्छ भने साबधान !!!
यस्ता उत्पादनमा पारोको केही मात्रा प्रयोग गरिएको हुन्छ । पारो उपयोग गरिने उत्पादनको नियमित प्रयोगले मृगौलालाई नोक्सान पुर्याउनुका साथै छालामा डामर, एन्जाइटी, साइकोसिस, डिप्रेसन जस्ता मानसिक र स्नायु सम्बन्धी समस्या समेत हुन सक्छ । विश्व स्वास्थ्य संगठन -डब्लुएचओ) ले पारो प्रयोग गरिएका सौन्दर्य प्रसाधनको उपयोगले यस्ता समस्याहरू देखिने भन्दै प्रयोगविरुद्घ चेतावनी समेत जारी गरिसकेको छ । डब्लुएचओले यसबाट मानसिक र स्नायु सम्बन्धी समस्या हुन सक्ने चेतावनी दिँदै पारोलेे वातावरणमा समेत नराम्रो असर पार्ने जनाएको छ ।
'डब्लुएचओको चेतावनी हाम्रो देशको सन्दर्भमा अत्यन्त महत्त्वपूर्ण छ,' धुलिखेल अस्पतालका छाला रोग तथा सौन्दर्य विशेषज्ञ डा. धर्मेन्द्र कर्ण भन्छन्, 'भारत, नेपाल लगायतका मुलुकमा विज्ञापनको प्रभावको कारण गोरो बनाउने क्रिम र अन्य सौन्दर्य प्रसाधनको उपयोगमा विगतको दशकमा अत्यधिक वृद्घ िदेखिएको छ ।'
अनुहार र छालालाई गोरो र चम्किलो बनाउने दाबी गरिएका उत्पादनहरू महिलाले मात्र नभई पछिल्लो समय पुरुषले समेत प्रयोग गर्न थालेका छन् । यस्ता उत्पादनहरूले निश्चित समय अवधिमा गोरो बनाउने दाबीका साथ बजारमा प्रस्तुत भएपछि पनि यसको प्रयोग अझ बढेको हो ।
डा.कर्णका अनुसार महिलाले सिउँदोमा लगाउने सिन्दुरमा समेत पारोको दुष्प्रभाव देखिन सक्छ । पारो कस्मेटिकमा पि्रजरभेटिभ, एन्टिएजिङको रूपमा समेत उपयोग हुने उल्लेख गर्दै डा. कर्ण भन्छन्, 'छिटो प्रभाव देखाउन कस्मेटिकमा पारोको प्रयोग गरिन्छ ।' सबैभन्दा बढी गोरो बनाउने क्रिमका लागि पारोलाई फाउन्डेसन, पाउडर, मेकअप ग्लोस, एन्टिएजिङ क्रिम, लिपस्टिक लगायतमा प्रयोग गरिन्छ ।
गोरोपनाको क्रिममा पारो मुख्य तत्त्वको रूपमा रहने जनाउँदै डा.कर्ण भन्छन्, 'यो क्रिमलाई छालामा लगाउँदा यसको केही अंश छालाभित्र अवशोषित भएर रगतमा मिसिन्छ ।' पारो लगायतका अन्य विषाक्त पदार्थलाई मृगौलाले शरीर बाहिर ल्याउने काम गर्ने हँुदा मृगौला पारोको दुष्प्रभावले गर्दा बिस्तारै कमजोर हुन थाल्छ र अन्ततः बिगि्रन्छ ।
डब्लुएचओको अनुसार भारतमा भएको छालाको मेकअप सम्बन्धी सौन्दर्य उत्पादनमा करिब ६१ प्रतिशत भाग गोरो बनाउने उत्पादनको छ । कस्मेटिक उत्पादन गर्ने केही कम्पनी मसकरा र आँखाको मेकअपको उत्पादनमा पारोको उपयोग नगर्ने पनि छन् । तर ती नगण्य छन् ।
डब्लुएचओका अनुसार अधिकांश साबुनमा एकदेखि तीन प्रतिशतसम्म मर्करी आयोडाइड हुन्छ जबकि क्रिममा एकदेखि १० प्रतिशतसम्म मर्करी एमोनियम हुन्छ ।
डब्लुएचओकै अनुसार सौन्दर्य प्रसाधनमा पारो कार्बनिक र अकार्बनिक गरेर दुई रूपमा उपस्थित रहन्छ । अकार्बनिक पारोजस्तै एमोनियायुक्त पारो छालाको गोरो पना बढाउने क्रिम र साबुनमा उपयोग गरिन्छ ।
यस्तै, कार्बनिक पारो, यौगिक इथाइल पारो र फिनायल पारोको लवणको उपयोग आँखाको मेकअप, सफाइ र गाजल जस्ता सौन्दर्य प्रसाधनमा पि्रजरभेटिभको रूपमा
हुन्छ । 'मलेनिन पिग्मेन्ट क्यान्सरको सबैभन्दा ठूलो प्रतिरोधी हो । गोरो बनाउने सबै कस्मेटिक्सले मलेनिन पिग्मेन्टलाई न्युन गरेर नै गोरो बनाउने गर्छ जसले क्यान्सरको खतरा बढाउँछ', डा.कर्ण भन्छन्, 'साबुन, क्रिम वा अन्य कस्मेटिक उत्पादनको उपयोगभन्दा अघि यसको प्याकेटमा मर्करीको मात्रा हेर्नु आवश्यक हुन्छ ।'
डा. कर्णका अनुसार विभिन्न सौन्दर्य प्रसाधनमा रहने गरेको पारो मात्र नभई हाइड्रोक्युनाइन, स्टेराइड लगायत विभिन्न खतरनाक रसायन पनि प्रयोग गरिएको हुन्छ । जसले गर्दा छाला पातलो, कमजोर र शिथिल हुन्छ । यस्ता प्रसाधनले रक्तसञ्चारको गतिलाई कम गरिदिने भएकोले छाला पहेंलो बन्दै जान्छ र अनुहार गोरो भएको भ्रम प्रयोगकर्तामा पर्छ ।
सौन्दर्य प्रसाधनमा उपयोग गरिने पारोले गर्दा यसको नियमित र धेरै बढी समयसम्म प्रयोग गर्नेहरूमा ओठ कालो हुनु, आँखा वरिपरि डार्क सर्कल बस्नुु, जिब्रो पोल्नु जस्ता दुष्प्रभाव समेत देखिन सक्ने चिकित्सकहरू बताउँछन् ।
कुनै सौन्दर्य प्रसाधन उपयोग गर्दा त्यसको लेबल हेर्नुपर्ने उल्लेख गर्दै डा.कर्ण भन्छन्, 'त्यसमा प्रयोग भएका रासायनिक तत्त्व के-के हुन चिन्नुस्, पारो भएमा उपयोग नगर्नुस् ।
लेबल र कम्पोजिसन नलेखिएको सौन्दर्य प्रसाधन उपयोग गर्नुहुँदैन । यस्तै, कम्पोजिसन नबुभmने भाषामा भए त्यसलाई समेत नरोज्नुस् ।'
thanks to :ekantipur
